İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin sürdürülebilir yaşam alanları yaratma stratejisi kapsamında başlattığı Türkiye’nin en kapsamlı deprem araştırmaları ve risk azaltma projeleri çok yönlü olarak sürüyor. Yapı envanteri, depremsellik-tsunami araştırması ve mikrobölgeleme etüt çalışmalarını birlikte yürüten Büyükşehir Belediyesi, tüm çalışmaların verileriyle Deprem Master Planı’nı tamamlayacak.
Büyükşehir Belediyesi, 30 Ekim 2020 İzmir depreminin en çok etkilediği Bayraklı ve Bornova’da başlattığı yapı envanteri çalışmasını iki ilçede de tamamladı. Bilimsel yöntemlerle konut niteliğindeki yapıların olası bir deprem esnasında davranışları belirlendi. Yaklaşık 100 bin yapının bina kimlik belgesi oluşturuldu. Bina kimlik belgesiyle o bina hakkındaki ruhsat, mimari proje, en yakın toplanma alanı gibi bilgilere hızlı ve doğrudan erişim sağlandı. Yapı envanteri çalışmaları 2025 yılı içinde Karşıyaka’da bulunan 22 bin 767 konut için devam edecek.
“İzmir bu sistematik çalışması ile öncü oldu”
İzmir Büyükşehir Belediyesi Deprem Risk Yönetimi Ve Kentsel İyileştirme Dairesi Başkanlığı’nın yapı envanter çalışmalarında yer alan ODTÜ Deprem Araştırma Merkezi Yapı Mekaniği Laboratuvarı Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Barış Binici, yapı envanteri çalışmalarının İzmir için önemli veriler sunduğunu söyledi. Barış Binici, “Yapılan çalışmalarda aslında amaç, binaların veri tabanlarını oluşturmak. Günümüz bilgi, veri çağı. Her şey veri etrafında dönüyor. Biz binalarımızda sistematik veriyi çok fazla toplamıyoruz. İzmir bu sistematik çalışması ile öncü oldu” dedi.
“Risk çalışmalarına altlık sağlayacak”
Çalışmaların yürütüldüğü bölgelerde sokak taramaları ile yol aldıklarını, mevcut binaların projelerine ulaştıklarını ifade eden Barış Binici, “Ciddi bir veri tabanı oluşturuldu. Bu veri tabanı sayesinde de yapıların hasar görebilirliği, risk durumları belirlendi. Buradaki çalışmaları bir ön değerlendirme olarak görmek gerekiyor. Bu, yerel yönetimleri veya devlet kademelerini yönlendirecek risk çalışmalarına altlık sağlayacak. Sadece depreme yönelik bilgiler değil, yalıtım gibi bina hakkında bütüncül bilgiler elde edildi” diye konuştu.
“Bir sonraki adım biliniyor”
Sahada toplanan verilerin değerlendirileceği ve binaların riskli olup olmadığına göre dönüşüm için öncelik sıralamasının yapılacağını anlatan Binici, şunları söyledi: “Burada tekil olarak binalara deprem yönetmeliğine göre performans testleri yapılmadı. Ancak hepsinin üç boyutlu analizleri yapılarak, hasar görebilirliği konusunda bir sıralama ve önceliklendirme yapıldı. Bunlar harita üzerine yerleştirildiğinde, belediye artık burada dönüşüm veya güçlendirme gerekliliği konusunda hangi alanlara öncelik vermesi, bir sonraki adıma nasıl geçmesi gerektiğiyle ilgili bilgi sahibi olacak.”
