İzmir’de 30 Ekim 2020 tarihinde yaşanan depremin ardından dayanaksız olduğu gerekçesiyle yıkılan Buca Cezaevi'nin alanıyla ilgili Büyükşehir Belediyesi, alanın yeşil alan ve otopark olarak planlanması için çalışma başlatmıştı.
Büyükşehir Belediyesi’nin alana dair plan çalışmaları devam ederken Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı alan ile ilgili kendi planlarını askıya çıkarmıştı. Askıya çıkan planlar Cumhuriyet Halk Partisi İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından yargıya taşınmış ve yürütmenin durdurulması kararı istenmişti.
Ancak İzmir 4. İdare Mahkemesi, CHP Grubu’nun planlara ilişkin yürütmeyi durdurma istemini reddetti. Yerel mahkemenin kararı meclis üyeleri tarafından bir üst yargıya taşınarak yürütmeyi durdurma ret kararının kaldırılmasını talep etti.
Talebi inceleyen İzmir Bölge İdare Mahkemesi Üçüncü İdari Dava Dairesi, İzmir 4. İdare Mahkemesi’nin yürütmenin durdurulması istemini reddeden kararı kaldırarak dosyayı yeniden İdare Mahkemesine göndermişti.
CHP Grubu’nun yürütmeyi durdurma talebini yeniden ele alan İzmir 4. İdare Mahkemesi, bakanlık planlarının kamu yararına ve hukuka aykırı olduğunu belirterek yürütmesini durdurma kararı vermişti.
Son olarak, İzmir 6’ncı İdare Mahkemesi Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın alana dair rezerv alan kararını iptal etmesi ardından yeni bir gelişme daha yaşandı.
İzmir 4. İdare Mahkemesi, Bakanlığın yetkisinin sona ermesinin ardından planı iptal etme kararı aldı.
Kararda şu ifadeler yer aldı:
Dava dosyasının incelenmesinden; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının 04/08/2020 tarih ve 163086 sayılı oluru ile 6306 sayılı Kanun'un 2.maddesi uyarınca rezerv yapı alanı olarak belirlenen İzmir ili, Buca ilçesi, İnönü Mahallesinde bulunun, 673 ada 12, 101, 166, 171, 172, 173, 175, 177, 190, 202, 213, 222 sayılı parseller ile 7229 ada 27 ve 28 sayılı parselleri ve 7240 ada 1, 2, 3, 31 ve 32 sayılı parselleri kapsayan alana ilişkin olarak hazırlanarak I Numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 102/e ve 102/k maddeleri ile 6306 sayılı Kanun'un 6/6.maddesi uyarınca Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca onaylanan ve 10.10.2022-08.11.2022 tarihleri arasında askıya çıkarılan 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı Değişikliği ile 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı Değişikliğinin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır. Uyuşmazlıkta, dava konusu imar planlarının dayanağı olan ve İzmir ili, Buca ilçesi, İnönü Mahallesinde bulunun, 673 ada 12, 101, 166, 171, 172, 173, 175, 177, 190, 202, 213, 222 sayılı parseller ile 7229 ada 27 ve 28 sayılı parselleri ve 7240 ada 1, 2, 3, 31 ve 32 sayılı parselleri kapsayan alanın rezerv yapı alanı olarak belirlenmesine ilişkin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının 04/08/2020 tarih ve 163086 sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davada, İzmir 6. İdare Mahkemesinin 22/06/2023 tarih ve E: 2022/2131 sayılı kararıyla "Bu durumda, dava dosyasında bulunan bilgi belgeler ile bilirkişi raporu birlikte değerlendirilmesi neticesinde, dava konusu parsellerin Rezerv Yapı Alanı kapsamına alınmasına dair "Rezerv Yapı Alanı Gerekçe Raporu"nun, mevzuat hükümleri ile tarif edilen teknik ve nesnel tespitlerden yoksun olduğu, raporda sadece dayanak alınan mevzuat hükümlerine yer verildiği, parsellere yönelik özel herhangi bir irdeleme yapılmadığı, dava konusu parsellerin içerisinde bulunduğu konumda tekil olarak kentsel dönüşüm uygulamaları kapsamında rezerv yapı alanı olarak belirlenmesini gerektirecek herhangi bir analitik ya da gözlemsel veriye dayalı tespite yer verilmediği görülmekle, dava konusu parsellere yönelik "Rezerv Yapı Alanı Gerekçe Raporu"nun 6306 sayılı Kanunun Uygulama Yönetmeliği’nin 4. maddesinin 1. fıkrasının (ç) bendi hükümüne uyarlık göstermediği anlaşıldığından, işbu gerekçe raporuna dayalı olarak tesis edilen uyuşmazlık konusu parsellerin rezerv yapı alanı olarak belirlenmesine yönelik dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. " gerekçesiyle işleme yönelik yürütmenin durdurulmasına akabinde 29/09/2023 tarih ve K:2023/1496 sayılı kararıyla da iptaline karar verildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, yukarıda yer verilen Mahkeme kararı uyarınca dava konusu imar planlarının dayanağı olan ve İzmir ili, Buca ilçesi, İnönü Mahallesinde bulunun, 673 ada 12, 101, 166, 171, 172, 173, 175, 177, 190, 202, 213, 222 sayılı parseller ile 7229 ada 27 ve 28 sayılı parselleri ve 7240 ada 1, 2, 3, 31 ve 32 sayılı parselleri kapsayan alanın rezerv yapı alanı olarak belirlenmesine ilişkin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının 04/08/2020 tarih ve 163086 sayılı işleminin iptaline karar verildiğinden, dayanaksız kalan uyuşmazlık konusu işlemlerde de hukuka uyarlık bulunmamaktadır