Sayıştay, İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı İzmir Elektrik, Su, Havagazı, Otobüs ve Troleybüs Genel Müdürlüğü (ESHOT) için 2023 yılı denetim raporunu açıkladı. Raporda, ESHOT’un mali yönetimi ve işçi çalışma koşullarına ilişkin dikkat çeken 7 bulgu yer aldı. Bu bulgular arasında İzmir Büyükşehir Belediyesi'nden tahsil edilmeyen alacaklar ve işçilerin fazla çalıştırılması gibi önemli konular öne çıktı.
1. ESHOT’un İzmir Büyükşehir Belediyesi'nden Alacağı:
Raporda, ESHOT’un İzmir Büyükşehir Belediyesi’nden tahsil edemediği reklam alanı kiralama bedellerine dair önemli bir bulguya yer verildi. Özellikle, İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından kullanılmakta olan 900 adet otobüs ve 500 adet duraktaki sesli ve görsel yolcu bilgilendirme sisteminin karşılığı olan bedellerin, 2022 yılının Eylül ayında itibariyle ESHOT’a ödenmediği belirtildi. Sayıştay, İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne ESHOT tarafından düzenlenen faturaların 2022 Ağustos ayından itibaren ödenmediğini ve toplam alacakların 2023 sonu itibariyle 20.6 milyon TL’ye ulaştığını tespit etti. İlk fatura bedeli olan 990.651 TL’nin 18 ay sonra ödendiği, Eylül ve Ekim 2022 dönemlerine ait alacakların ise 2024 Nisan ayında ödeneceği bildirildi. Sayıştay, bu alacakların zamanında tahsil edilmemesinin ESHOT’a büyük mali yük oluşturduğunu vurguladı.
2. Fazla Çalışma:
Raporda dikkat çeken bir diğer bulgu, ESHOT çalışanlarının İş Kanunu'na aykırı şekilde fazla çalıştırıldığına dair oldu. Sayıştay, ESHOT bünyesinde çalışan 1.967 işçiye, İş Kanunu’nda belirtilen yıllık fazla çalışma süresi olan 270 saati aşan fazla mesai yaptırıldığını tespit etti. Bu durumun, fazla çalışmanın istisnai bir uygulama olmaktan çıkıp sürekli bir hale geldiğini gösterdiği ifade edildi. Sayıştay, ESHOT’un bu konuda düzenleme yaparak, fazla mesainin yasal sınırlamalar çerçevesinde tutulması gerektiği yönünde uyarıda bulundu.
Sonuç ve Öneriler:
Sayıştay’ın raporunda, ESHOT’un İzmir Büyükşehir Belediyesi’nden tahsil edemediği büyük alacakların ciddi bir mali yük oluşturduğu, bu alacakların bir an önce tahsil edilmesi gerektiği belirtildi. Ayrıca, işçi fazla mesai uygulamalarının yasal sınırlamalara uygun hale getirilmesi gerektiği vurgulandı. ESHOT’un mali yönetiminin iyileştirilmesi ve işçi haklarının korunması adına gerekli düzenlemelerin bir an önce yapılması gerektiği ifade edildi.
