Avrupa’nın ortasında ve tüm dünyanın gözü önünde Sırplar tarafından Müslüman Boşnaklara yönelik gerçekleştirilen Srebrenitsa Soykırımı, Menemen’de unutulmadı. Resmi kayıtlara göre en az 8 bin 372 sivilin katledildiği vahşet için Menemen Cumhuriyet Meydanı’nda bulunan Srebrenitsa Soykırım Anıtı önünde anma töreni gerçekleştirildi. Törene Menemen Belediye Başkanı Aydın Pehlivan, Bosna Hersek Kültür Dernekleri Federasyonu Gençlik Kolları Başkanı Aykut Taylan Varlı, İzmir Balkan Dernekleri Federasyonu Başkanı İbrahim Yıldız, Bosna Hersek Kültür Dernekleri Başkanvekili Barbaros Taşer ve Dünya Bosna Hersek Diasporası Başkanı Hasan Şehoviç ile birlikte siyasi parti temsilcileri, STK’lar, gaziler, muhtarlar ve vatandaşlar katıldı.
“Çocukları küçük kurşunlarla vururlar değil mi anne?”
Saygı duruşu, İstiklal Marşı ve Bosna Hersek Milli Marşı ile başlayan törende kürsüye çıkan ilk isim olan Aykut Taylan Varlı, yaşanan soykırımı anlatırken, katliamda Boşnak bir çocuğun annesine “Çocukları küçük kurşunlarla vururlar değil mi anne?” diye sorduğunu hatırlatması, acıları bir kez daha tazeledi. Varlı, Sırp komutanların bu katliamı gerçekleştirirken “Türklerden 600 yıl sonra intikam alıyoruz.” dediğini hatırlattı. Varlı ayrıca, katliamın 29. yılında bile halen toplu mezarlardan DNA testleriyle ailelerin vefat etmiş üyelerine ulaşıldığını ve bu yıl 14 kişinin tespit edilerek defnedildiğini söyledi.
İzmir Balkan Dernekleri Federasyonu Başkanı İbrahim Yıldız ise konuşmasında o günleri acıyla andığını belirterek, aile üyelerinden bazılarının katliamdan kaçarak Türkiye’ye gelebildiğini, bazılarının ise Srebrenitsa’da şehit düştüğünü belirterek, acıların yeniden yaşanmaması için mutlaka kenetlenilmesi gerektiğini söyledi. Yıldız, “Savaş başlayınca amcamın çocukları yanımıza gelebildiler ancak amcam, çok iyi görüştüğü Sırp komşusu tarafından Boşnak olduğu için ihbar edildi ve hayatını kaybetti.” dedi.
Mavi kelebek vurgusu
Törende konuşan Bosna Hersek Kültür Dernekleri Başkanvekili Barbaros Taşer ise soykırım sonrası bir simge haline gelen mavi kelebeklerin, toplu mezarların yerinin bulunmasını sağladığını belirterek, Balkan coğrafyasında yaşanan acıların, bir daha yaşanmaması için unutturulmaması gerektiğini dile getirdi.
“Bu yıl kimliği tespit edilenlerin en küçüğü 14 yaşında”
Dünya Bosna Hersek Diasporası Başkanı Hasan Şehoviç de “Çocuklarımızı barış içinde, kin beslemeden büyütüyoruz fakat yaşananları unutmuyor, unutturmuyoruz. Bugün aileler, yakınlarını defnedebilmek için bir kemik parçasından DNA testi bekliyor. Bu yıl kimliği tespit edilenlerin en büyüği 69, en küçüğü 14 yaşında hayatını kaybetmiş.” dedi.
“İnsanlık onurunun ayaklar altına alındığı bir soykırım!”
Menemen Belediye Başkanı Aydın Pehlivan ise yaptığı konuşmasında Aliya İzzetbegovic’in sözlerine atıfta bulunarak “Unutturmayacağız” dedi. Pehlivan, “Bugün burada, insanlık tarihinin en karanlık ve en acı dolu sayfalarından birini, Srebrenitsa soykırımını anmak için toplandık. 11 Temmuz 1995'te, Bosna Hersek'te yaşanan bu trajedi, 8372 masum insanın hayatını kaybettiği, insanlık onurunun ayaklar altına alındığı bir soykırım olarak hafızalarımıza kazındı. Srebrenitsa, sadece bir şehir adı değil; aynı zamanda insanlık dışı zulmün, vahşetin ve gözyaşının simgesidir. Bu acı dolu günde, hayatını kaybedenleri anarken, aynı zamanda barış, hoşgörü ve kardeşlik içinde yaşama kararlılığımızı bir kez daha ifade etmek istiyorum. Srebrenitsa'da yaşanan bu trajedinin bir daha asla tekrarlanmaması için, insanlık olarak üzerimize düşen sorumluluğu unutmamalıyız. Böylesine insanlık dışı acıların bir daha yaşanmaması umuduyla, soykırımda yaşamını yitiren Bosnalı kardeşlerimize bir kez daha Allah’tan rahmet diliyorum. Ruhları şad olsun. Allah, dünyanın hiçbir yerinde hiçbir millete bir daha böyle bir acı yaşatmasın. Onların hatıralarını daima canlı tutacağımıza da söz veriyoruz. Merhum Aliya İzzetbegoviç’in dediği gibi; unutmayacağız ki, tekrar yaşamayalım.” İfadelerini kullandı.
Başkan Pehlivan’ın konuşmasından sonra Menemen Müftüsü Mehmet Seven, Srebrenitsa’da hayatını kaybedenler için dua ederken, tören Srebrenitsa Soykırım Anıtı’na karanfil bırakılması ve soykırımı belgeleyen serginin gezilmesiyle son buldu.